Page 148 - DHIS204_DHIS205_INDIAN_FREEDOM_STRUGGLE_PUNJABI

Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh )
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh0) )) )
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
BØN fiE/ th j' ;e/ Bwe ekBz{B Bz{ b? e/ f;ftb BkcowkBh P[o{ ehsh ikDh ukjhdh j?. Pokp ns/ ftd/Ph e~gfVnK
dh d[ekBK d/ ;kjwD/ XoBk fdsk ikDk ukjhdk j?. i/eo ;kv/ b'eK ftu ng/efPs Pesh j't/ sK n;hA N?e;
ndk eoBk n;theko eo ;ed/ jK. tehb nkgDh tekbs pzd eo ;ed/ jB. nkw b'e nkgD/ w[e~dw/
eufjoh se Bk b? ike/ T[;dk pfjPeko eo ;ed/ jB. ;oekoh B"eo nkgD/ gdK s'A n;shck d/ ;ed/ jBHHH
w?A e/tb fJe Pos oydk jK. ;toki gkT[D dh ;u ns/ nfjz;k dh ;kvh gqfsfrnk dk fJwkBdkoh Bkb
gkbD ehsk ikDk ukjhdk j?.
f;ftb BkcowkBh dh skes dh ftnkfynk eod/ j'J/ rKXh ih B/ fejk–
“wzB bU fe Gkos d/ 7 bZy fgzvK ftu'A jo fJe Bkb d; ftnesh ;fsnkrqfj ftu Gkr b? e/ Bwe ekBz{B
s'Vd/ jB, t?;h ;fEsh ftu s[jkv/ ftuko ftu fJj ;oeko eh eo ;edh j?. fGnzeo skBkPkj th, s[;hA
;'u' fe PKshg{oD Yzr Bkb gqsho'X eoB tkbh ftPkb iB ;/Bk Bz{ s'g dh Bbh Bkb BjhA T[Vk ;edk. i/
eo s[;hA E'Vk pj[s th fJ; ezw ftu br rJ/, sK n;hA s[jkBz{ ftPtk; fdtkT[Ad/ jK fe pj[s x~N ;w/A ftu
n;hA fJ; ;oeko Bz{ Eek d//tKr/.”
rKXh ih B/ fJj th ;gPN ehsk fe fe; gqeko nfjz;k d/ ekoB fInkdk s'A fInkdk b'eK dh fJ; ftu
Gkrhdkoh ;zGt j? ns/ fJ; Bkb ;oeko nihp ePweP ftu c; ikt/rh. 10 wkou B{z nkPow gj[zuh
iBsk dh GhV Bz{ ;zp'fXs eod/ j'J/ rKXh ih B/ fejk ;h–
“Gkt/A bVkJh fJe d' fdBK pknd nkozG j'D tkbh j?, fet/A ;zGt j'fJnk fe s[;hA p/yNe/ fJE/ gj[zu rJ/< w?A
BjhA ;wMdk fe i/eo nkg Bz{ r'bh ns/ pzp dk ;kjwDk eoBk jz[dk sK nkg ftu'A e'Jh th ftnesh fJE/ fdykJh
BjhA fdzdk. feT[A< wzB bt' fe i/eo fJj x'PDk eodk fe w?A nfjz;e nfGnkB nkozG eoB ik fojk jK io{oh
BjhA fe fJ; ftu Gkrhdko b'e pzd{eK Bkb b?; j'D, T[j bkmh, vzv/ ns/ gZEoK Bkb th b?; j' ;ed/ jB. sK
eh s[;hA ;'ud/ j' fe ;oeko w?B{z y[~bk S~v fdzdh< eh fJfsjk; ftu s[;hA n?;h fw;kb g/P eo ;ed/ j' ukj/ nwohek
j't/, fJzrb?Av j't/ Gkt/A o{; j't/ fiE/ dh oki;~sk B/ fjz;kg{oB ftdo'j Bz{ fJe fdB bJh th podkPs ehsk
j't/< go fJE/ s[;hA d/y oj/ j' fe ;oeko d[ftXk ns/ go/PkBh ftu g? rJh j?.”
nkgD/ ;wofgs ekoieosktK d/ Bkb j~E ftu bkmh b? e/ rKXh ih B/ id'A fJj :ksok P[o{ ehsh sK fJ;
fdqP ftu e[M n?;k ikd{ ;h fe b'eK dk wB nzd'fbs j' T[fmnk. rKXh ih d/ nr/ tXD dk ;wkuko nypkoK
d/ IohJ/ d/P d/ e'B/–e'B/ se gj[zuD brk. T[BQK d/ ftnkfynkBK d/ pko/ ftu, jIkoK b'eK d[nkok T[BQK dk
;tkrs eoB ns/ :ksok ftu T[BQK d/ Bkb j' b?D d/ ftP/ ftu, wkor ftu s'oD–d[nko nkfd pDk e/ ns/
T[; T[s/ Mzv/ nkfd brk e/ T[B d/ gqsh fgnko iskT[D d/ pko/ ftu, fiE'A rKXh ih r[iod/ ;B T[E/ ;Ve
d/ feBko/ p?m uoyk ubk e/ T[BQK d/ gqsh b'eK d[nkok ;BwkB iskT[D d/ pko/ ftu, rKXhih dh p/Bsh s/
r[ioks d/ 300 rqkw nfXekohnK d[nkok nkgD/ gdK s'A fsnkr g~so d/D d/ pko/ ftu th ypoK nypkoK
B/ gqekPs ehshnK ns/ ;w{u/ d/P Bz{ fJBQK rshftXhnK Bkb ntrs eokfJnk. jIkoK eKro; ekoieosktK
B/ ftnkfynkBK d/ iohJ/ iBsk d/ ;kjwD/ fJ;dh ihtzs s;tho g/P ehsh. id rKXh ih dKvh gj[zu/ sd
;w{uk d/P T[s/fis j' e/ T[whd Goh BIoK Bkb d/yD b~rk ;h ns/ rKXh ih d[nkok nzfsw fBod/P dk fJzsiko
eoB brk ;h. 1930 Bz{ 6 ng?qb d/ fdB fJe w[~mh Bwe j~E ftu b? e/ rKXh ih B/ f;ftb BkcowkBh nzd'bB
dk ;qhrD/P ehsk. fJj n?;k nzd'bB ;h i' okPNoh nzd'bB d/ fJfsjk; ftu nkw iBsk dh Gkrhdkoh dh
fdqPNh ftu p/fw;kb ;h.
fi; ;w/A rKXh ih dKvh t~b nr/ tX oj/ ;B, T; ;w/A eKro; d/ B/sk ns/ ekoieosk ftfGzB gXoK T[s/
;zrmB–;zpzXh efmB ezwK ftu ftn;s ;B. ;t?;/teK ns/ w?Apo dh Gosh eo oj/ ;B, fBub/ gXo TZ[s/
eKro; ;whshnK dk rmB eo oj/ ;B, e'P fJeso eo oj/ ;B ns/ fgzvK s/ e;fpnK ftu xz[w x[zw e/
okPNoh ;zd/P gj[zuk oj/ ;B. Bwe ;fsnkrqfj dh P[o{nks d/ bJh fsnkohnK ehshnK rJhnK, ;EkBK dh
u'D ehsh rJh, ;t?;/teK B{z fsnko ehsk frnk ns/ ;zxoP d/ bJh ;kXBK dk fj;kp brkfJnk frnk.
fJe tko id'A rKXh ih B/ dKvh ftu Bwe j~E ftu b? e/ fJ; dh P[o{ j'D dh o;w g{oh eo fdsh sK Bwe
ekB{zB s'VB dk ;fsnkrqfj ;w{u/ d/P ftu P[o{ j' frnk. sfwbBkv{ ftu szi'o d/ ;wz[doh sN T[s/ ueotosh
okir'gkbukoh B/, fsqfuBkgZbh s'A t/dkofDnw dh Bwe :ksok nkozG ehsh ns/ 30 ngq?b Bz{ id'A T[BQK

142 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY