Page 316 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

fJekJh^13L okiBhfse db
fJekJh^13L okiBhfse db
fJekJh^13L okiBhfse db
fJekJh^13L okiBhfse db
fJekJh^13L okiBhfse db
b'phnK tkfPzrNB ftu ubkT[Ad/ jB. :[BkfJN/v ;N/N; u?Apo nkc ekwo; dh b'ph sK T[;d/ okPNoh dcso BØN
dk fJe ftGkr j?, i' tZv/ g?wkB/ T[s/ ubkJh iKdh j?. e[M bkphnK ;EkJh j[zdhnK jB e[M n;EkJh. f;oc
wjZstg{oB dpkn–;w{j jh okPNoh g~Xo o{g s'A ;zrms bkphnK oyd/ jB. S'N/–S'N/ fjs ;w{j e/tb ;w/A–
;w/A s/ io{os d/ nB[;ko bkph ubkT[Ad/ jB. jo fJe bkph ftu ;kXkoD s"o s/ x~N s'A x~N fJe ftXkJh
ekoi ;zpzXh J/izN ns/ nB[;zXkB ekoi eoD tkb/ e[M :'r eowukoh j[zd/ jB. fJBQK bkph gqukoeK T[s/ d{o–
d{o d/P ftu c?b/ j'J/ r[NK Bz{ fBoGo ofjDk g?Adk j?. bkph gqukoe okiBhsh ftu pj[s jh wj~stg{oB ;EkB
oyd/ jB. T[j ftX/neK dh tZvh ;zfynk dh iKu–goy eod/ jB, T[j eKro; d/ w?ApoK Bz{ ;wMkT[Ad/ jB
fe fe; ftX/ne Bz{ gk; eoB ftu fe;h ftP/P fBPkB/ dh gqkgsh j' ;edh j?L ns/ T[BQK Bkb ;zpzfXs
ftX/neK Bz{ gk; eoB Bkb fe; soQK nkw iBsk dk efbnkD j' ;edk j?. bkph gqukoe dk fJj fJe w[Zy
ezw j? fe T[j eKro; B{z nfijk nB[Gt eokJ/ fe fiBQK ftX/neK dk T[;dk ;zrmB gk; eokT[Dk ukj[zdk j?,
T[;d/ fg~S/ ;zg{oB ‘iBsk’ j?. e/tb foPts, w[cs gk; ns/ u'D ftu you Bkb jh eKro; d/ w?ApoK Bz{
gqGkts BjhA ehsk ik ;edk j?. T[BQK Bz{ ;'uD s/ wip{o ehsk iKdk j? fe bkph gqukoe i' ukj[zdk j?, iBsk
th T[jh ukj[zdh j?. fJ; gqeko bkph gqukoe dk w[~y ezw nkgD/ r[N d/ fjs ftu iBfjs Bz{ jh pdbDk j?.
eKro; Bz{ gqGkfts eoB d/ bJh bkph gqukoe gqsZy ns/ go'eP ;kXBK dk gq:'r eod/ jB. T[j nkg sK
eKro; d/ w?ApoK Bz{ gqGkfts eod/ jh jB, Bkb jh T[BQK T[s/ go'eP o{g Bkb gqGkt gkT[D dh th e'fPP
eod/ jB. T[dkjoD d/ bJh T[j eKro; d/ w?ApoK s'A fJ; Yzr Bkb nghb eod/ jB fe T[j fe;/ ftX/ne
d/ fto[ZX t'N d/D feT[Afe T[j ;kwtkdh ns/ ;wkitkdh j? ns/ fJ; bJh r?o nwfoeh j?. T[j fJj isB
eod/ jB fe b'ews Bz{ nkgD/ gZy ftu fsnko eoD fi; Bkb wsdksktK dk dpkn w?Apo T[s/ gt/.
bkph dh g~Xsh d/ ftek; d/ ekoB jh fjs ;w{jK Bz{ wsdksktK dk ;zrms ;w{j fejk ikD brk j?. okiBhfse
dbK d/ gqGkt ftu jok; j'D d/ ekoB wsdksktK T[s/ dpkn–;w{jK dk gqGkt fgnk j?. j[D u'D d/ ;w/A ns/
T[;d/ pknd th d'tK d/ ftntjko Bz{ pj[s e[M fJBQK r[NK d/ wkfXnw s'A ;wfMnk ik ;edk j?. u'D nfGnkB
ftu dbhJ/ gqfs:kPh ftfGzB r[NK dk ;woEB gkT[D dh e'fPP eodk j?. fJj mhe jh fejk frnk j? fe
“okiBhfse db j[D fi; nktkI Bz{ ;[Dd/ jB, T[j iBsk dh soc'A p'bD dk dktk eoB tkb/ okiBhfse
B/sktK dh nktkI dh irkj ;w{jK ns/ gqGkte r[NK dh nktkI j?. fJj nktkI tkfPzrNB se th gjz[udh
j?. ekoD fJj fe eKro; d/ w?Apo dbK d[nkok u[D/ iKd/ jB. gozs{ wsdkB ftu T[j ;kXkoD s"o s/ db
dh irkj r[NK dh nktkI T[s/ fInkdk fXnkB fdzd/ jB. fJjh ekoB j? fe bkphnK ns/ T[BQK d/ r[N ftXkJh
ezwK ns/ gdK T[s/ fBnzsoD eoD brd/ jB. bk;eh B/ mhe jh fJBQK r[NK ns/ bkphnK dk “eKro; d/
fg~S/ fJe gqeko dh eKro;” fejk j?. fJj efjDk rbs BjhA j? fe gqGkte r[N ns/ bkphnK ftXkBwzvb
1
d/ shi/ ;EkB d/ o{g ftu ezw eoB br/ jB.
gqGkte r[NK dh shih ekoiftXh ;whshnK d/ wkfXnw Bkb eKro; d/ w?ApoK B{z gqGkfts eoBk j?. T[j
eKro; w?Apo Bz{ fJj ftPtk; fdtkT[D dk pj[s isB eod/ jB fe T[BQK Bz{ T[;d/ fBotkuB y/so dk g{ok
;woEB gqkgs j? ns/ nw[e ftXh gk; j'D ns/ o[eD Bkb T[;d/ fBotkueK Bz{ ;wkB bkG j'J/rk, ns/ T[j
;G fJjh ukj[zd/ jB, fi;dh tekbs r[N eo fojk j?. fJBQK efmB ekoiK Bz{ T[j pj[s us[okJh Bkb efjzd/
;B. T[j fBotkuB y/so d/ tfoPN ns/ gqGktPkbh fdtkT[Ad/ jB fe ;ko/ fBotkue T[; ftX/ne d/ g~y
ftu j?. edh–edh sK dpkn–;w{j nkgD/ tKfSs ftX/ne dk gqko{g th nkg fsnko eod/ jB ns/ ;zpX
;whsh ftu T[; Bz{ gq;s[s eoe/ T[;/ Bz{ ;dB ftu nfrqw ekotkjh d/ bJh G/id/ jB. feT[Afe gqGkte r[N
nfXekohnK Bkb fwZm/ ;zpX pDke/ oyd/ jB fJ; bJh ftX/ne d/ yake/ Bz{ fsnko eoB dk ezw th T[j T[BQK
s'A b?Ad/ jB. ;whshnK dh p?meK d/ ;w/A T[j ekch ssgo ofjzd/ jB ns/ w?ApoK Bz{ y[nk–fgnk e/ ns/ j'o
sohfenK s''A nkgD/ gZy ftu eoB dh e'fPP eod/ ofjzd/ jB.
dpkn–;w{j dh nzfsw wj~stg{oB seBhe b'ews dk fBowkD eoBk j?. T[j fit/A ukj[zd/ jB, T[;/ d/ nB[;ko
b'ews Bz{ w'VB dh e'fPP eod/ jB. fJj ekoi GkPDK, g[;seK, b/yK, o/fvU, N?bhftIB nkfd d/ wkfXnw
s'A fBozso ns/ ;xBsk Bkb ehs/ iKd/ jB. gqGkte r[N gquko d/ ;kXBK T[s/ ekch you eod/ jB fJj
efjDk rbs j? fe dpkn–;w{j e/tb fGqPNkuko, foPts ns/ j'o rzd/ wkfXnwK dk jh ;jkok b?Ad/ jb.
;u g[~fSnk ikt/ sK j[D T[j fInkdk s'A fInkdk go'y sohfenK dk ;jkok b?D br/ jB.

311

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY