Page 47 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
BØN (u) BshfinK d/ nB[;ko gq;EkgBk dk ;fsnkgB, fsnkr iK gfowkoiB ;zP'XB eoBk
(u) BshfinK d/ nB[;ko gq;EkgBk dk ;fsnkgB, fsnkr iK gfowkoiB ;zP'XB eoBk
(u) BshfinK d/ nB[;ko gq;EkgBk dk ;fsnkgB, fsnkr iK gfowkoiB ;zP'XB eoBk
(u) BshfinK d/ nB[;ko gq;EkgBk dk ;fsnkgB, fsnkr iK gfowkoiB ;zP'XB eoBk
(u) BshfinK d/ nB[;ko gq;EkgBk dk ;fsnkgB, fsnkr iK gfowkoiB ;zP'XB eoBk
(Confirming, abandoning or refining the proposition according to results)^^ ^^ ^gq;EkgBktK dh
nKefVnK d[nkok goy eo e/ ;fsnkgB, fsnkr iK gfowkoiB ehsk iKdk j?. i/eo ;zefbs nKeV/
gq;EkgBk dh g[PNh eod/ jB, sK ;wfMnk iKdk j? fe gq;EkgBk ;Ekfgs j' rJh j?. ftgohs nKeV/ j'FD
s/ fJ;dk fsnkr iK gfowkoiB eo e/ T[; Bz{ nKefVnK d/ nB[;ko ;zP'fXs ehsk ik ;edk j?.
(S) nw{osheoB iK f;XKs fBowkD
(S) nw{osheoB iK f;XKs fBowkD (Abstraction or theory building)^ ^^ ^id'A fJ~e nfXn?B d/
(S) nw{osheoB iK f;XKs fBowkD
(S) nw{osheoB iK f;XKs fBowkD ^
(S) nw{osheoB iK f;XKs fBowkD
;kXkoD Bshi/ gqkgs j' iKd/ jB, sK UjBK dh s[bBk j'o nfXn?BK d/ BshfinK Bkb ehsh iKdh j? ns/
i/eo nB/eK T[dkjoDK ft~u'A fJ~e jh gqeko d/ Bshi/ fB~ebd/ j'D, sK fJ; nkXko s/ ;zs[bB ehs/ iKd/ jB.
fJBQK ;zs[bBK d/ d[nkok f;XKs fBowkD ft~u wdd fwbdh j?. id'A nB/e gqeko dhnK nt;EktK, ftt;EktK
ns/ fGzB fGzB ;z;feqshnK ft~u th s[bBkswe ftPb/PD d/ Bshi/ fJ~e' fij/ gkJ/ ikd/ j'D, sK f;XKs pD
iKd/ jB, i' ;wK, ;EkB ns/ ftukoXkoktK d/ pzXBK s'A w[es ns/ jo okiBhfse ftt;Ek s/ yo/ T[sod/
jB. i/eo s[bBkswe ftPb/PD ftnkge g?wkB/ s/ nB/eK ftftXsk tkbhnK gfo;fEshnK ft~u ekozfts
ofjD tkbhnK fJekJhnK Bz{ b? e/ ehs/ rJ/ j'D, sK fco ftPt ftnkgh f;XKs pDkJ/ ik ;ed/ jB, BjhA
sK w~X^;soh (middle-range) iK fBwB^;soh (low-level) f;XKs pD gkUAd/ jB.
s[bBkswe g~Xsh d/ gq:'r ft~u nkw s"o s/ T[go'es uoDK d/ nB[;ko s[bBkswe ftPb/PD ehsk iKdk j?.
fJ~e T[dkjoD d[nkok fJ; dk ;gPNheoB fJ; gqeko fd~sk ik ;edk j?. wzB fbnk ikt/ fe s[bBkswe
g~Xsh d/ gq:'r Bkb ;z;dh gqDkbh ns/ dbh ftt;Ek d/ nkg;h ;zpzX dk nfXn?B eoBk j?. fJ; bJh Io{oh
j? fe nfij/ nfXn?B Bkb ;zpzfXs ;kohnK fJekJhnK d/ d[nkok fJ; g~Xsh dhnK ;kohnK g{ot PosK g{ohnK
j'DhnK ukjhdhnK jB.fJ~E/ s[bBk dh gqs:Jh fJekJh ;z;dh gqDkbh Bkb ;zpzfXs j? fi; Bz{ gfoGkfPs ehsk
ik ;edk j? ns/ dbh ftt;Ek Bkb fJ; dk ;zpzX P'X dk e/Ado ;[fBPfus eo fdzdk j?. fJ; s'A fJj g~Xsh
sK jh fJ;s/wkb j' ;edh j? id'A ;z;dh gqDkbh d/ nB/eK T[dkjoD j'D. fJj ftfGzB ftt;EktK dk, i' nB/
eK j' ;edhnK jB, ;z;dh ns/ nfXnePkswe ftt;EktK ft~u torheoB eo e/ ehsk iKdk j?. i/eo fJ;
torheoB ft~u e/tb fJ~e jh T[dkjoD nfijk j?, fi~E/ ;z;dh gqDkbh j?, sK s[bBkswe g~Xsh dk fJ;
nfXn?B ft~u gq:'r BjhA j' ;fenk. wzB bU fe fJ; nfXn?B ft~u nB/eK ;z;dh gqDkbh dhnK T[dkjoDK
jB. fJ; s'A pknd gfoebgBkswe gq;EkgBk iK gq;EkgBktK eoBhnK j[zdhnK jB. fit/A fJ; T[dkjoD
ft~u fJj gq;EkgBk ehsh ik ;edh j? fe ;z;dh gqDkbh T[ZE/ jh ;cb j[zdh j?, fi~E/ d' dbh ftt;Ek
j't/. fJ; gq;EkgBk s'A pknd, jo d/P dh ;z;dh gqDkbh dh ;cbsk d/ ;ze/se (indicator), i' gfjbK
jh fBoXkfos ehs/ j[zd/ jB, nKefVnK d/ o{g ft~u ;zefbs ehs/ iKd/ jB ns/ fJBQK ftfGzB ;z;dh
gqDkbhnK^fJ~e dbh ftt;Ek, fJ~e dbh gqXkB ftt;Ek (one party dominance system), d' dbh
ftt;Ek ns/ pj[ dbh ftt;Ek tkbhnK ;z;dh gqDkbhnK d/ ;zpzX ft~u gq;EkgBk dh t?Xsk Bz{ goy d/ bJh
gq:'r ehsk ikdk j?. fit/A T[dkjoD ft~u fJj d/fynk ikt/rk fe ;z;dh b'eszso fi~E/ fi~E/ ;cb j?, T[~E/
fejVh dbh ftt;Ek j?. i/eo s[bBkswe nKeV/ fJj ;ze/s d/D fe jo ;cb ;z;dh b'eszso ft~u d' dbh ftt;Ek
j? sK gq;EkgBk d/ ;~u dh g[PNh j' ikt/rh. ns/ fBu'V e~fYnk ikt/rk fe ;z;dh b'eszso dh ;cbsk bJh d'
dbh ftt;Ek Io{oh j?. go i/eo nKeV/ fJj ;gPN eoB fe jo ;cb ;z;dh gqDkbh ft~u pj[ dbh ftt;Ek
gkJh iKdh j? sK nfijh nt;Ek ft~u gq;EkgBk dk ;fsnkgB BjhA j' ;edk ns/ fJ; dk ;zP'XB eoBk Io{oh
j't/rk. i/eo ;kohnK nB/eK T[dkjoDK ft~u nKeV/ fJj ;gPN eoB fe jo T[dkjoD ft~u ;z;dh b'eszso ;cb
j? noEks ;G gqeko d/ dbh ftt;EktK ft~u ;z;dh b'eszso ;cbskg{ote ezw eo fojk j?, sK nfijh nt;Ek
ft~u gfoebgBkswe gq;EkgBk dk fsnkr eoBk j't/rk ns/ fJj fBu'V e~fYnk ikt/rk fe ;z;dh b'eszso dh
;cbsk iK n;cbsk dk dbh ftt;Ek dh gqfeqsh Bkb e'Jh ;zpzX BjhA j?. id'A nB/eK T[dkjoD, eJh soK dhnK
gfo;fEshnK ns/ t~y t~y ;w/A ft~u nfXn?B bJh ikD ns/ jo tko fBu'V fJ~e jh soK d/ j'D sK fJBQK d/ d[nkok
f;XKs dk fBowkD j' ;edk j?, noEks fJj f;XKs jo gfo;fEsh, jo soK dh okiBhfse ftt;Ek ns/ dbK
dh nt;Ek ft~u jo d/P dh ;z;dh gqDkbh s/ bkr{ ehsk ik ;e/rk. fJ; T[dkjoD s'A fJj ;gPN j? fe s[bBkswe
g~Xsh Bz{ f;oiDkswe gqfeqnk d/ o{g ft~u sK jh gq:[es ehsk ik ;edk j?, id'A e[M fBPfus PosK g{ohnK j'D
ns/ e[M ftfPPN uoDK dk nB[;oD ehsk ikt/.

42 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY