Page 48 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI
P. 48
fJekJh^2L s[bBkswe g~Xsh ns/ okiBhsh
fJekJh^2L s[bBkswe g~Xsh ns/ okiBhsh
fJekJh^2L s[bBkswe g~Xsh ns/ okiBhsh
fJekJh^2L s[bBkswe g~Xsh ns/ okiBhsh
fJekJh^2L s[bBkswe g~Xsh ns/ okiBhsh
T[go'es ftt/uB s'A fJ; g~Xsh dh gqfeqsh dk ;gPNheoB j' iKdk j?. fJ; Bkb fJj th ;wM ft~u nk BØN
iKdk j? fe fe;/ gqeko dhnK fJekJhnK dh ukj/ fe;/ gqeko Bkb s[bBk eoBk s[bBkswe g~Xsh dk gq:'r
BjhA fejk ik ;edk. fJ; dh gqfeqsh d/ fJ; toDB Bkb fJ; g~Xh d/ ftPk y/so dk ;ze/s th fwbdk j?.
s[bBkswe g~Xsh dh T[g:'frsk
s[bBkswe g~Xsh dh T[g:'frsk
s[bBkswe g~Xsh dh T[g:'frsk (Utility of Comparative Method)
s[bBkswe g~Xsh dh T[g:'frsk
s[bBkswe g~Xsh dh T[g:'frsk
okiBhfse nfXn?BK ns/ ftP/P eo e/ s[bBkswe okiBhsh ft~u s[bBkswe g~Xsh dh pj[s T[g:'frsk j?.
d{i/ ftPt :[ZX s'A pknd okiBhfse ftt;EktK dhnK s[bBktK ft~u eqKshekoh gfotosB nkfJnk j?. j[D
okiBhfse ftt;Ek Bz{ ftfGzB go;go fto'Xh dkftnK ns/ wzrK Bz{ ;thfeqs fBofDnK ft~u gfotofss eoB
dh ftt;Ek fejk ikD b~rk j?. fJ; gqeko d/ fBofDnK s~e gj[zuD ft~u pj[o{gh ;wkfie ;w{jK, dbK,
;zxoPK, fjs ;zrmBK ns/ y/soK d/ go;go fto'Xh ftukoK ft~u ;zs[bB ;Ekfgs eoBk j[zdk j?. fJ~e
okiBhfse ftt;Ek ft~u fJ~e gk;/ sK ekoigkfbek, ftt;Ekfgek, fBnKgkfbek ns/ B"eoPkjh d/ o{g ft~u
;oekoh ;zozuBKtK (structure) j[zdhnK jB ns/ d{i/ gk;/ ;wkfie ns/ nkofEe gqfeqnk Bkb ;zpzfXs ;w{j
j[zd/ jB. fJBQK d'jK dh ;z:'iB eVh ;wki d/ w?ApoK d/ Uj ftPtk; ns/ w[~b j[zd/ jB, fijV/ Uj okiBhfse
ftt;Ek d/ pko/ ft~u o~yd/ jB.ftfGzB ;oekoh nzrK^nkofEe, ;wkfie, ;z;feqfse ;w{jK ns/ ftukoXkoktK
d/ ft~u nBzs fefonktK j[zdhnK jB. fJBQK nBzs fefontK d/ nkXko s/ okiBhsh dh rfsnkswe Pesh
dk fBowkD j[zdk j? ns/ fJjh Pesh ftt;Ek ft~u fBoD/ dh ;fEsh fbnkUAdh j?. fJBQK ;kfonK ft~u
;EkfJ~st d/ Bkb Bkb brksko gfotosB ns/ T[~Eb g[~Eb j[zd/ ofjzd/ jB. fJj fJ~e e[Pb ns/ gqGktPkbh
okiBhfse ftt;Ek BjhA j? i' gfotosBK ns/ ;EkfJ~st d/ ft~u ;zs[bB pDk e/ o~y/.d{i/ PpdK ft~u
okiBhfse ftt;Ek dh gqGktPhbsk dh e;"Nh fJ; r~b ft~u fBfjs j? fe Uj gfotosBK ns/ toswkB
;EkfJ~st d/ ft~u ;zs[bB o~yD ft~u fe~E'A s~e ;cb j[zdh j?. s[bBkswe g~Xsh d/ gq:'r Bkb toswkB ft~u
okiBhfse ftt;EktK dh nfijh gqGktPhbsk iK fJ;d/ nGkt d/ ekoeK Bz{ ;wMD ns/ ;wMkUD ft~u
;jkfJsk fwbdh j?.fJ; bJh jh s[bBkswe g~Xsh dk gq:'r wj~stg{oB pD frnk j?. feUAfe, fJ~e
okiBhfse ftt;Ek dh j'o okiBhfse ftt;EktK Bkb s[bBk eo e/ jh d'jK ftt;EktK ft~u gfotosB iK
iVsk d/ ekoeK d/ ;ze/s fwb ;ed/ jB. fJ; bJh s[bBkswe g~Xsh okiBhfse fttjko dh rfjokJh s~e
gj[zuD bJh io{oh j?. s[bBktK d/ wkfXnw Bkb jh okiBhfse ;wM tXdh j?.;zy/g ft~u s[bBkswe g~Xsh
d/ gq:'r dh T[g:'frsk Bz{ fBwB fbfys fpzd{nK Bkb ;gPN eo ;ed/ jK^
(1) okiBhfse fttjko Bz{ ;wMD ft~u ;jkfJe j?.
(2) okiBhsh Bz{ ftfrnkfBe nfXn?B pDkUD ft~u ;jkfJe j?.
(3) okiBhsh ft~u f;XKs fBowkD ft~u ;jkfJe j?
(4) gqu~fbs okiBhfse f;XKsK dh d[pkok gqwkfDesk f;~X eoB ft~u ;jkfJe j?.
j[D s[bBkswe g~Xsh dk gq:'r xNBk gqtkjK (trends) d/ pko/ ft~u ft;fsqs iK ftnkge Gft~ytkDhnK eoB
dh nt;Ek s~e gj[zuD bJh th ehsk ikD b~rk j?. j[D dbh ftt;EktK iK ftfGzB ;wkfie ftt;EktK d/
okiBhfse gqshwkBK T[Zs/ gqGkt dh s[bBk, okiBhfse ftt;EktK ft~u n;fEosk dh ;w~f;nk iK Pq/Pm
okiBhfse ftt;Ek dh ;EkgBk d/ Nhu/ Bkb ehsh ikD b~rh j? fi; Bkb ;oeko ns/ ;wki Bz{ ;zGkfts
ysfonK s'A nkrkj ehsk ik ;e/ .fJ; ft~u s[bBk jh nkXkG{s j?. s[bBk eoe/ jh nfijhnK u/ktBhnK
fd~shnK ik ;ehnK jB. fJ; soK s[bBkswe g~Xsh dh s[bBkswe okiBhsh ft~u jh BjhA, ;G ;wkfie
ftfrnkBK ft~u T[g:'frsk tXdh ik ojh j?.
eh s[;hA ikDd/ j' no;s{ B/ okiBhfse ;EkfJ~st ns/ eqKshnK d/ ekoDK Bz{ ;wMD bJh jh :{BkB
d/ Bro okiK d/ 158 ;zftXkBK dh s[bBk ehsh ;h. fJ; bJh jh no;s{ Bz{
s[bBkswe g~Xsh dk gqtose fejk iKdk j?.
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 43
