Page 101 - DHIS204_DHIS205_INDIAN_FREEDOM_STRUGGLE_PUNJABI
P. 101
fJekJh^8L fe;kBh nzd'bB
fJekJh^8L fe;kBh nzd'bB
fJekJh^8L fe;kBh nzd'bB
fJekJh^8L fe;kBh nzd'bB
fJekJh^8L fe;kBh nzd'bB
wBwkBh eo t;{bh pzd eoD dh wzr eo oj/ ;B. d{ih r~b fJj ;h fe brkB ndkfJrh pzd eoD BØN
dk wsbp fIwhdko Bz{ ;oeko d/ eohp b? ikDk ;h.fJ; Bkb fIwhdko, fiBK dh okPNoh nzd'bB ns/
;~sk d/ ft~u sN;Esk dh G{fwek fBGkUD dh ;zGktBk j' ;edh ;h, fBPfus o{g Bkb okPNoh nzd'bB
d/ fybkc j' iKd/. fe;/ th nzd'bB dh ;cbsk dh gfjbh Pos j[zdh j/ T[;d/ d[PwDK dh ;zfynk x~N
o~yDk, Uj th T[d'A, id'A nzd'bB ewI'o j't/ iK nIwkfJnk Bk frnk j't/. fJ; r~b dk fynkb o~yDk
pj[s Io{oh j[zdk j?.
Nk;e wkfgbk ftdo'j dk ssekfbe ekoD eh ;h<
pkod"bh ;~fsnkrqfj
pkod"bh ;~fsnkrqfj
pkod"bh ;~fsnkrqfj
pkod"bh ;~fsnkrqfj
pkod"bh ;~fsnkrqfj
;{os fib/ (r[ioks) d/ pkod"bh skb[e/ ft~u 1928 ft~u brkB Bk d/D dk nzd'bB th e[M fdqPNhe'D Bkb
n;fj:'r nzd'bB dh jh d/D j?. 1922 ft~u fJ;/ pkod"bh skb[e/ s'A rKXh ih n;fj:'r nzd'bB dk
PqhrD/P eoD tkb/ ;B, gqzs{ u"ohu"ok eKv d/ ubd/ nfijk ;zGt Bk j' ;fenk. 1922 ft~u fJE'A sK e'Jh
nzd'bB Bk fSfVnk, gqzs{ ;ftB: nt~frnk nzd'bB dhnK fsnkohnK P[o{ j' rJhnK. fJj skb[ek 1922 ft~u
jh I'odko okiBhfse rshftXhnK dk e/Ado pd frnk. ;EkfBe B/sk fit/A efbnkD ih ns/ e[zto ih w/
jsk (d't/A GkJh) ns/ fdnkb ih d/;kJh B/ n;fj:'r nzd'bB d/ bJh iBws fsnko eoD ft~u ekch ezw
ehsk ;h. fJBK b'eK d/ gq:k; Bkb rKXh ih B/ y/Vk dh pikfJ pkod"bh Bz{ n;fj:'r nzd'bB bJh u[fDnk
;h. fJj b'e fJ; y/so ft~u n;fj:'r nzd'bB P[o{ j'D s'A brGr 10 ;kb gfjbK s'A jh ;wki;/th ns/
okiBhfse B/sk d/ o{g ft~u ekch ;feqn ;B. eJh okPNoh ;e{bK dh ;EkgBk th ehsh ;h. ftfdnkoEhnK
Bz{ ;oekoh ;e{b S~vD bJh gq/fos ehsk frnk ;h, ftd/Ph e~gfVnK ns/ Pokp d/ pfjPeko dk gqGkth nzd'bB
S/V o~fynk ;h ns/ ;{os Brogkfbek T[Zs/ nkgDk nfXeko ;Ekfgs eoD ft~u ;cb oj/ ;B.fJ; y/so
dhnK ;G s'A w~jstg{oD fpokdohnK ;B nBkftpb pqkjwD ns/ g~Nhdko. nBkftb nkPow dh ;EkgBk
ehsh ;h, I' fJ~e soK Bkb Sksoktk; dk ezw eod/ ;B. nkgD/ swkw ;[Xkotkdh edwK d/ ekoD fiBK ft~u
Pkdh^ftnkj d/ ns/ j'o ohsh^fotkik d/ ;[Xko d/ ezw th Pkfwb ;B, ;wki ft~u fJjBK dh pj[s gqfsPmk
;h.
n;fj:'r nzd'bB tkfg; b? bJ/ ikD d/ P[o{ ft~u pkod"bh eKro; ekoieosktK dk wB'pb frfonk, gqzs{ ibdh jh
fJj b'e ouBkswe ezwK ft~u i[N rJ/. 1922 ft~u rKXh ih B/ fJBK Bz{ fejk ;h fe s[;hA nkdhtk;h, Bhu
ns/ nS{s ikshnK bJh e[M BjhA ehsk j?. rKXh ih d/ ;[Mkt s/ fJBK b'eK B/ nS{sK ns/ nkdhtk;hnK ft~u
fiBK Bz{ ekfbgoki (nPt/siB) fejk iKdk ;h, ezw eoBk P[o{ ehsk (;toDK iK T[Zu ikshnK Bz{ T[ibhgoki
efjzd/ ;B). skb[e/ dh 60 ch;dh nkpkdh ekfbgokiK dh ;h. eKro; d/ fJBk ;t?;/thnK B/, i' nkg ;toD
iksh d/ ;B, ekfbgokiK ns/ nkdhtk;h iBsk d/ ft~u 6 nkPow y'b/. fJj nkPow g{o/ skb[e/ ft~u fGzB
fGzB EktK s/ y'b/ rJ/. fJBk d/ wkfXnw Bkb nkdhtk;hnK ns/ fgSV/ tor ft~u f;~fynk gq;ko ns/ j'o
ezw ehs/ rJ/. fJBK ft~u'A eJh nkPow n~i th jB.
e[tzoih w/jsk ns/ e/Ptih rD/Pih B/ nkdhtk;hnK dh p'bh f;~yh ns/ ekfbgoki ;w[dk: d/ f;~fyns b'eK dh
;jkfJsk Bkb ‘ekfbgoki ;kfjs* dk f;oiD ehsk. eftsktK ns/ r~d d/ wkfXnw Bkb ftnkgs ;wkfie
e[ohshnK s/ jwbk ehsk.pzX{nk wId{oh d/ fybkc nktkI T[mkJh. GiB wzvbhnK, fiBK ft~u ekfbgoki ns/
T[ibhgoki d't/A ;w[dk:K d/ b'e Pkfwb ;B, x[zw x[zw e/ b'eK Bz{ ;wkfie ;[XkoK dk nkd/P fdzadh ;h. ekfbgoki
Bz{ f;~fyns eoD bJh oksoh gkmPkbktK y'bhnK rJhnK ns/ 1927 ft~u pkod"bh e;p/ ft~u ekfbgoki p~funK
bJh ;e{b y'fbnk frnk. nkPow d/ ekoieosktK dh fIzwhdkoK ns/ T[Zuh iksh d/ b'eK Bkb eJh tko MVgK
j' iKdhnK. fIwhdkoK ns/ XBh fe;kBK Bz{ brdk fe fJj nkPow tkb/ UjBK d/ wId{oK Bz{ GVek oj/ jB. 1922
s'A pknd jo ;kb ekfbgoki ;zw/bB j[zdk ;h. 1927 d/ ;kbkBk ;zw/bB dh nfXnePsk rKXh ih B/ ehsh ns/
ekfbgoki ;w[dkn d/ nkofEe^;wkfie jkbs dk nfXn:B eoD bJh fJ~e iKu ;fwsh rfms ehsh. rKXh
95
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY