Page 140 - DHIS204_DHIS205_INDIAN_FREEDOM_STRUGGLE_PUNJABI
P. 140

Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
          Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh )
          Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
          Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh0) )) )
          Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
                     BØN           ngq?b 1920 se fpqfNP ;oeko d/ e'b nkgD/ rbs edwK Bz{ ;jh mfjokT[D d/ ;ko/ soe w[e rJ/ ;h.
                                   fybkcs B/sktK Bz{ ;kc–;kc efj fdsk frnk ;h fe T[j j[D j'o fInkdk T[whd Bk oyD. s[oeh d/ Bkb
                                   1920 ftu j'Jh ;zXh fJ; r~b dk ;p{s ;h fe s[oeh d/ tzv dk c?;bk nzfsw j?. rKXh ih Bz{ fJ; Bkb
                                   th rfjok d[~y gj[zfunk. T[j fybkcs B/B/sktK d/ fw~so ;h. Btzpo 1919 ftu fybkcs ;zw/bB ftu T[BQK
                                   Bz{ ftP/P wfjwkB d/ o{g ftu p[bkfJnk frnk ;h. rKXh ih Bz{ th nfj;k; j'fJnk fe nzr/qIk B/ X'yk fd~sk
                                   j?.
                                   1920 ftu rKXh ih B/ fybkc ew/Nh Bz{ nzrq/Ih je{ws d/ fybkc nfjz;e n;fj:'r nzd'bB S/VD dh ;bkj
                                   fdsh. 9 i{B 1920 Bz{ fJbkjkpkd ftu fybkcs ew/Nh B/ fJ; ;bkj Bz{ ;op ;zwsh Bkb ;theko eo fbnk
                                   ns/ rKXhih Bz{ fJ; nzd'bB dh nrtkJh eoB dk nfXeko ;"Afgnk.

                                   fJ; ftu eKro; B{z th wfj;{; j'D brk ;h fe ;zftXkfBe s"o sohfenK Bkb e[M jk;b j'D tkbk BjhA
                                   j?. gzikp T[gdqtK dh iKu eoB tkbh ew/Nh dh fog'oN Bkb th eKro; Bz{ fBokPk jh j~E brh. eKro;
                                   B/ y[d fJBQK xNBktK dh iKu eokJh ns/ ;~u dk gsk brkfJnk. fJ; soQK fpqfNP je{ws d/ ot~JhJ/ s'A
                                   d[yh eKro; th n;fj:'r nzd'bB dk o;sk nyfsnko eoB Bz{ fsnko ;h. wJh 1920 ftu nfyb Gkosh
                                   eKro; ew/Nh dh p?me j'Jh ns/ ;szpo ftu eKro; dk ftP/P nfXt/PB nk:'fis eoB dk c?;bk ehsk
                                   frnk. T[d/P ;h–nZr/ dh oDBhsh s?n eoBk.

                                   d/P dh iBsk th nzrq/Ih je{ws s'A yko ykJ/ p?mh ;h. fJ; s'A gfjbK d/ uko dPeK d/ okPNoh nzd'bB B/
                                   iBsk d/ fJe pj[s t~v/ spe/ B{z okiBhfse o{g ftu Pkwb ehsk ;h. nzr/qIh je{ws dh X'y/pkih ns/ dwB
                                   Bkb iBsk sVc T[mh ;h. T[;Bz{ br fojk ;h fe j[D u[~g ofjDk ekfJosk j't/rh.
                                   fJ;d/ nbktk nkofEe w[PfebK B/ th iBsk Bz{ ;zxoP bJh T[e;kfJnk. gfjb/ ftPt :[~X d/ ekoB wfjzrkJh
                                   pj[s tX rJh ;h. BroK ns/ e;fpnK ftu ofjD tkb/ wId{o d;seko, w~X tor ns/ Bht/A–w~X tor
                                   ;ko/ go/PkB ;B. ykD dh ewh sK ;h jh, ehwsK th n;wkB S{j ojhnK ;B. w[dok;chsh brksko tXdh
                                   ik ojh ;h. ftPt:[X ;wkgs j'D d/ pknd th fJj eqw ysw BjhA j'fJnk. fgzvK ftu fe;kB ns/ y/shjo
                                   wid{o ;[~ek, wjkwkoh ns/ gb/r Bkb i{M oj/ ;B. fJBQK wjkwkohnK dh ug/N ftu nke/ jIkoK b'e wo
                                   rJ/. fJ; soQK PfjoK–fgzvK ns/ e;fpnK ftu, ;koh irQk nzrq/Ih je{ws d/ fybkc b'e sVc oj/ ;h. fto'X
                                   dh fJ; T{oik Bz{ ;jh fdPk d/D Go dh Io{os ;h.
                                   gfjbh nr;s 1920 Bz{ nzd'bB fSV frnk. rKXh ih B/ 22 i{B Bz{ jh tkfJ;okJ/ Bz{ fJe B'fN; fdsk ;h,
                                   fi; ftu fbfynk ;h, “e[Pk;B eoB tkb/ Pk;e Bz{ ;fj:'r d/D s'A fJBeko eoB dk nfXeko jo nkdwh
                                   Bz{ j?.” gfjbh nr;s B{z jh ;t/o/ fsbe dk d/jKs j' frnk. fsbe d/ d/jKs T[s/ P'e ns/ nzd'bB dh P[o{nks
                                   d'tK b'eK B/ T[gtk; ofynk.
                                   ;szpo ftu ebe~sk ftu eKro; dk nfXt/PB j'fJnk. eJh tfoPm B/sktK d/ fto'X d/ pkti{d n;fj:'r
                                   nzd'bB B{z eKro; B/ wzi{oh d/ fdsh, fJ; Bz{ nkgDk nzd'bB wzB fbnk. fto'XhnK ftu gqw[~y ;hHnkoH dk;.
                                   T[BQK dk fto'X ftXkB gfoPdK (b/fi;b/fNt n;?Apbh) d/ pfjPeko Bz{ b? e/ ;h. e[M jh fdB pknd T[BKQ
                                   dhnK u'DK j'D tkbhnK ;B. gqzs{ pfjPeko d/ ftuko Bkb n;fjwsh oyD tkfbnK B/ th eKro; d/ nB[Pk;B
                                   dk gkbB ehsk ns/ u'DK ftu Gkr BjhA fbnk. fInkdkso wsdksktK B/ th fJ;dk pfjPeko ehsk.


                                   10H1  n;fj:'r nzd'bB
                                   10H1  n;fj:'r nzd'bB
                                   10H1  n;fj:'r nzd'bB
                                   10H1  n;fj:'r nzd'bB
                                   10H1  n;fj:'r nzd'bB  (Non-Co-operation Movement)
                                   d;zpo ftu Bkrg[o ftu eKro; dk ;kbkBk nfXt/PB j'fJnk. fJ; ;w/A se eKro; ftu nzdo{Bh fto'X
                                   brGr ysw j' u[~ek ;h. ftXkB gfoPdK dhnK u'DK j' u[ehnK ;B, fJ; bJh fJ;d/ pfjPeko dk fttkd
                                   tkbk w[~dk th ysw j' frnk ;h. ;hHnkoH dk; B/ th fJ; ;zw/bB ftu n;fj:'r nzd'bB Bkb ;zpX gq;skt
                                   ofynk. fJj gq;skt ekch bzwk–u"Vk ;h. n;fj:'r nzd'bB g'qrokw d/ sfjs swkw uhIK nkT[Adhnk ;h,
                                   fit/A T[gkXhnK ns/ wkBgZso dk tkg; eoBk, ;oekoh ;e{bK, ekbiK, ndkbsK, ftd/Ph e~gfVnK dk
                                   pfjPeko. fJ; gq;skt ftu fJj th fejk frnk fe pknd ftu iBsk Bz{ ;oekoh B"eohnK s'A n;shck
                                   d/D ns/ ekBz{B dh ntfrnk—fi; ftu N?e; ndkfJrh Bk eoBk th Pkwb j't/– d/ bJh th fejk ik ;edk



          134                                 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145