Page 105 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
BØN wkDeK ns/ w[~bK dhnK fe;wK Bz{ f;ykUD bJh ftftX fjsp~X ;w{j ekoios j[zd/ jB. ;otkfXekotkdh
;wki dh ;fEsh fJ; d/ ftgohs j[zdh j? fi~E/ ;~sko{V ftnesh nkgDh ftukoXkok ns/ okiBhfse w[~bK Bz{
;koh iBsk T[Zs/ nko'fgs eoD dh e'fPP eod/ jB sK fe g[okDh ghVh Bz{ ftf;~fyns ns/ BthA ghVh Bz{
d[pkok f;~fyns ehsk ik ;e/. ;otkfXekoh ;wki “nkX[fBe b'eszsoK s'A fJ; noE ft~u fGzB j? fe d'jK
ft~u w?ApoK d/ okiBhfse ;wkiheoD d/ T[g:'r T[Zs/ fB:zsoD dh wksok ft~u nzso j[zdk j?. gqs~y iK go'y
o{g ft~u ;kohnK ;oekoK ;{uBk d/ wkfXnw T[Zs/ fB:zsoD eoe/ ftfGzB wksoktK ft~u nkgD/ ;wki d/ w?ApoK
dk ;wkiheoD ukj[zdhnK jB, gqzs{ ;otkfXeko ;wki ft~u fJj fB:zsoD ;otftnkge j[zdk j?.@
;otkfXekotkdh ;wki Uj j? i' ;wki d/ ;ko/ gfjb{nK T[Zs/ nkgDk fB:zsoD o~ydk j?, ns/ ;wkiheoD
s/ pbfe okiBhfse ;wkiheoD s/ ftP/P Yzr Bkb pb fdzdk j?. oki dh ftukoXkok “;G ezwK dk ;oekoh
nkXko pD iKdh j?, ns/ ;G ekoiebkg T[;d/ nzsors nk iKd/ jB. okiBhfse ;wkiheoD Bz{ nkgD/ ;{soK
Bz{ u[DB bJh Bk sK S~fvnk iKdk j?, Bk jh S~fvnk ik ;edk j?l Bk jh nfij/ nfB:zsfos frnkB, w[~bK
ns/ nfGftq~shnK Bz{ T[giD fd~sk iKdk j? i' T[; ftukoXkok dk fto'X eoD, iK T[; Bz{ B[e;kB gj[zukUD.
b'eK d/ wBK s/ nfXeko eoD dh e'fPP ehsh iKdh j? ns/ oki dh ftukoXkok d/ wkfXnw Bkb T[; dk wkor
doPB eo e/ oki dhnK Io{osK d/ bJh fJ;s/wkb ehsk iKdk j?. “fJj nv'bc fjNbo fij/ wjkB
;otkfXekotkdh BksktK d/ tkeK s'A ;gPN j?, HHHHH ns/ fJj BtK ;wki nkgD/ fJbktk nkgD/ :[teK Bz{
j'o fe;/ Bz{ BjhA d/t/rk, :[teK Bz{ bt/rk ns/ UBK Bz{ nkgDh f;~fynk ns/ bkbD^gkbD d/t/rk.@ fJ;/ soK,
thH nkJhH b/fBB B/ fejk j?L “f;~fynk ;z;EktK ns/ :[teK d/ gqfPePD Bz{ eqKshekoh Yzr Bkb Bt/A f;o/
Bkb YkbD Bkb jh n;hA fJj ;[fBPfus eo gktKr/, fe B"itkB ghVh dhnK e'fPPK d/ cb;o{g ;wki dh
ouBk j't/rh, i' g[okD/ ;wki noEks ;kwtkdh ;wki s'A fGzB j't/rh.”
i/eo n;hA fJ; ftP/ Bz{ rfjokJh Bkb ;wMD dh e'fPP eohJ/, sK ;kvh XkoDk fJj pDdh j? fe b'esKsfoe
ns/ ;otkfXeko ;wkiK dk fXnkB ehs/ fpBK okiBhfse ;wkiheoD dh gqfenk Io{oh jh fJ~e nB[dko
ebgBk j?. feUAfe fJ; dk tk;sfte ;zpzX okiBhfse ftt;Ek dh nfsihftsk nB[o~fynD s'A j?, ukj/
Uj fpqN/B iK nwohek dh soK ;[szso ns/ y[~bk ;wki j't/, ukj/ ;'ftns ;zx iK uhB ;ohyh fJ; s'A ftgohs
;fEsh j't/, okiBhfse ;wkiheoD dk e[b fwbk e/ gqGkt :Ek;fEsh (status quo) Bz{ ;woEB gqdkB eod
dh fdPk ft~u j?, iK x~N s'A x~N, w"i{dk okiBhfse PkPBK d/ w[~y g~yK dk ;woEB eoD dh fdPk ft~u j?.”
fit/A rqhB;NhB (Greenstein) B/ fejk j?, “;EkJh ns/ n;EkJh d't/A gqeko d/ ;wkiK ft~u okiBhfse
;wkiheoD d[nkok ft~fdnkwkB gqshwkBK Bz{ pDkJ/ o~y/ ikD dh ;zGktBk j?.@

Nk;e ;otkfXekoh ;wki s'A s[;hA eh ;wMd/ j'<

okiBhfse ;wkiheoD d/ nfGeosk
5H2
5H2 okiBhfse ;wkiheoD d/ nfGeosk
okiBhfse ;wkiheoD d/ nfGeosk
okiBhfse ;wkiheoD d/ nfGeosk
5H2
5H2 okiBhfse ;wkiheoD d/ nfGeosk (Agents of Political
5H2
Socialisation)
i/ okiBhfse ;wkiheoD dk ;zpzX NhfunK dh fdPk ft~u ftneshnK d/ nfGftfBnk; s'A j?, sK j[D n;hA
UBK nfGeosktK dh G{fwek dk ntb'eD eoKr/, i' wkDeK d/ nzrheoD (norm-internalization) ft~u
nkgDh G{fwek dk fBotkj eod/ jB. nfijh y'i eoD ft~u UBK ekoeK dh G{fwek th nk iKdh j?, fiBK
dk ftnesh d/ wB s/ gqs~y iK go'y gqGkt g?Adk j? ns/ fJ; soK Uj T[; d/ ftnefs~st d/ fByko ft~u
:'rdkB eod/ jB. i/eo f;~X/^;kd/ PpdK ft~u fejk ikt/, sK fJ; dk noE fJj j? fe n;hA UBK ekoeK
dk, ;zy/g ft~u, nfXn?B eohJ/, i' okiBhfse wkDeK ns/ w[~bK Bz{ nzrheko eod/ jB fiBK Bz{ gfjbK d/ :[rK
d/ b'e Bkrfoe f;~fynk ft~u gkm, Bkrfoesk bJh gqf;~fynD, ;~sko{V b'eK d/ fttjko ns/ ;wkfie ns/
okiBhfse ;z;EktK dh G{fwek fejk eod/ ;B. fJ; soK, fJ; tke d/ :EkoE dk gsk brkUD bJh gfotko,
;e{b, uouK, ;wkB b'eK d/ ;w{jK, iB^;zgoe ;kXBK ns/ iB^;zpzXK dh G{fwek dk ntb'eD ehsk ikDk

100 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY