Page 126 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

fJekJh^6L ;wkfie–nkofEe nkXko ns/ ;zftXkB d/ w[Zy bSD
fJekJh^6L ;wkfie–nkofEe nkXko ns/ ;zftXkB d/ w[Zy bSD
fJekJh^6L ;wkfie–nkofEe nkXko ns/ ;zftXkB d/ w[Zy bSD
fJekJh^6L ;wkfie–nkofEe nkXko ns/ ;zftXkB d/ w[Zy bSD
fJekJh^6L ;wkfie–nkofEe nkXko ns/ ;zftXkB d/ w[Zy bSD
ftu B/g'fbnB iowBh s'A jko frnk ns/ d{ik ;woki dk nzs j' frnk. pknd ftu fJe nzsfjekbhB BØN
;oeko dk fBowkD ehsk frnk fi;B/ pknd ftu B?PBb n;?Apbh dk o;sk d/ fdZsk. nzs ftu, n;?Apbh
B/ fJe ;zftXkB dk fBowkD ehsk i' 1875 JhH ftu gqtosD ftu nkfJnk. fJj ;zftXkB shi/ rDszso
(Third Republic) d/ Bkw s'A gqfynks j'fJnk.

gfjbh,
gfjbh,
gfjbh,
shik rDszso –
shik rDszso – gfjbh,
shik rDszso –
shik rDszso –
shik rDszso – shik rDoki dh efsg: ftP/PsktK T[b/yBh jB. gfjbh, fJj fJe fbys ns/
fBofws ;zftXkB ;h. fJj fJe gqqb/y (Document) d/ o{g ftu BjhA ;h, pbfe nbZr–nbZr fBofws
;hB/N, b'e–PeshnK d/ ;zrmB ns/ b'e–PeshnK Bkb ;zpzXs ekBz{BK ns/ ;w/A–;w/A T[s/ ikoh ehs/ rJ/ nkd/
d{ik, rDszso Pk;B gZXsh dh ftnt;Ek ehsh rJh ;h.
PK ns/ fBnwK d/ ;zrqfj Bkb pfDnk ;h. d{ik,d{ik,
d{ik,
d{ik,
shih,
shih, ;z;dh Pk;B–gqDkbh Bz{ ngDkfJnk frnk fi; ftu fJe ;zftXkBe okPNogsh ns/ T[ZsodkJh
shih,
shih,
shih,
u'Eh,
u'Eh,
wzsohgfoPd ;h. u'Eh,u'Eh, ftXkB ;Gk d'–;dBkswe ;h – gqshfBXh ;Gk (Chambe of Deputies) ns/
u'Eh,
gzith,
;hB/N (Senate). gzith,gzith, Pk;B dk ;o{g fJekswe ;h, Gkt/A Pk;B dh ;[ftXk d/ bJh d/P Bz{ 89 gqd/PK
gzith,
gzith,
(Provisional) ;oeko dk fBowkD j'fJnk. d[pkok ;EkJh ;zftXkB d/ fBowkD d/ bJh fJe ;zftXkB ;Gk dk
fBowkD j'fJnk fi; d/ d[nok fBofws ;zftXkB n;thfeqs j' frnk. ;', 1946 JhH ftu d{ih ;zftXkB ;Gk
dk fBotkuB j'fJnk fi;d/ d[nkok ;zftXkB Bz{ 27 nes{po, 1946 Bz{ gqtofts ehsk frnk. fJ; ;zftXkB
d/ Bkb u"E/ rDszso dk T[d/ j'fJnk.
) –
) –
) –
u"Ek rDzsso (
u"Ek rDzsso (
u"Ek rDzsso (The Fourth Republic) –) – u"E/ rDszso d[nkok e'Jh ftP/P eqKshekoh gfotosD BjhA
u"Ek rDzsso (
u"Ek rDzsso (
j'J/. fJ;d/ d[nkok cqK; dh g[okDh Pk;B gqDkbh ftu Bk sK w{bG{s gfotosD ehsk frnk n/s Bk G{sekb
s'A g{oB ;zpzX ftS/d jh. Pk;B d/ pkjoh nktoD ftu e[M gfotosD io{o j'J/, gozs{ w{b o{g Bkb BjhA.
fJj ;zftXkB th okiBhfse doPB ftP/P dk BjhA gqfs:[s ftfGzB fto'Xh okiBhfse wsktbzphnK d/ ;wM"s/
dk Bshik ;h ns/ “fJ; ;wM"s/ Bz{ soe B/ BjhA gfo;fEshnK B/ fBfjs ehshnK ;h.
u"E/ rDszso dk ;zftXkB 12 ;kbK se gqtosD ftu fojk – 1946 JhH s'A 1958 JhH se. fJ; ;zftXkB dk
fBXB nke;fwe BjhA ;h. fJ; ftu nB/e w"fbe ewI'ohnK ;B ns/ gfo;fEshnK th gqshe{b jh ojhnK.
fJj ;zftXkB go;go–fto'Xh s~sK dk fJe ;wM"sk ;h ns/ fJ; ;wM"s/ T[s/ fe;/ soe dk BjhA ;r'A
jopoN
gfo;fEshnK dk gqGkt fgnk ;h. ekbKso ftu fJj fto'Xh sZs ns/ fInkdk gqpb j' rJ/. ft;fsqs, jopoNjopoN
jopoN
jopoN
fbT[Eh
fbT[Eh d/ PpdK ftu, “fi; fdB s'A u"E/ rDszso dk iBw j'fJnk T[;/ fdB s'A T[;d/ Pt s'A d[orzX fBebD
fbT[Eh
fbT[Eh
fbT[Eh
brh ;h ns/ fJj ;[zdo fwqs{ Bkb woB ftu th ;woE BJhA j' ;fenk.” ;u g[ZfSnk ikt/ sK u"E/ rDszso
d/ o{g ftu shi/ rDszso dh ftnt;Ek ihts j' rJh ;h. v/ftv EKg;Bv/ftv EKg;B
v/ftv EKg;B d/ nB[;ko, “;zftXkB d/ bkr{ j'D
v/ftv EKg;B
v/ftv EKg;B
d/ e[M jh fdB pknd nfijk gqshs j'D brk fe fJj nkgD/ g{ottosh ;zftXkB Bkb'A fGzB BjhA ;h. shi/ rDszso
dh ftnt;Ek g{oDsk nfrnks b'e s'A j'bh–j'bh T[so eo cqK; ftu Sk rJh ns/ nfijk nB[Gt j'D brk fe
u"E/ rDszso dk nzs j' u[Zfenk j? ns/ shi/ rDszso d[pkok ntsfos j'fJnk.”
gzitK rDszso dk fBowkD
gzitK rDszso dk fBowkD –
gzitK rDszso dk fBowkD –
gzitK rDszso dk fBowkD –
gzitK rDszso dk fBowkD – – t?XkfBe T[gpzXK dh ewi'ohnK d/ nbktk u"E/ rDszso d/ nzs dk
ssksekfbe ekoD cqK; dh UgfBt/fPe ;wZf;nk ;h. u"E/ rDszso d/ ihtB–ekb ftu cqK; d/ T[gfBt/P
T[;dh ifNb ;wZf;nk dh nbihohnk d/ gqsh Y[b–w[b Bhsh d/ fto[ZX ftdo'; eo fdZsk ns/ d rkb (The
Gaulee) d/ jZEK ftu d/P d/ Pk;B dh tkrv'o ;"AgD dh wzr ehsh. fJ;h ftu e'of;ek d/ ;?fBeK B/ th
ftdo'j eo fdZsk ns/ d rkb dk gZy fbnk. ;' fttP j'e/ d rkb Bz{ cqK; dk gqXkBwzsoh fB:[es eoBk
fgnk ns/ 6 wjhB/ se d/ bJh Pk;B dh ;koh Pesh T[;d/ jZEK ftu ;"Ag fdZsh rJh. d rkb T[s/
Bt/A ;zftXkB d/ fBowkD dk Gko ;"Afgnk frnk. fszB wjhfBnK d/ nzdo Bt/A ;zftxkB dk gqko{g gq;s[s
ehsk frnk. ;szpo, 1958 ftu T[; T[s/ b'ews–;zrqfj (Referendum) j'fJnk. ;zftXkB pj[ws d[nkok
;thfeqs j' frnk. fJ; ;zftXkB B/ gzit/ rDszso B{z iBw fdZsk. 5 nes{po, 1958 Bz{ gzuw rDszso
dk ;zftXkB gqtofss j'fJnk.
oPhnk dh ;zt?XkfBe ftnt;Ek
oPhnk dh ;zt?XkfBe ftnt;Ek
oPhnk dh ;zt?XkfBe ftnt;Ek
oPhnk dh ;zt?XkfBe ftnt;Ek
oPhnk dh ;zt?XkfBe ftnt;Ek (Constitutional System of Russia)
d;zpo 1993 d/ ;zftXkB d/ nzsors o{; ftu ;zxh rDoki;zxh rDoki
;zxh rDoki
;zxh rDoki (Federal Republic) dh ;EkgBk ehsh rJh.
;zxh rDoki
o{;h ;zx
o{;h ;zx
;' fJ; d/P dk nkfXekfoe Bkw o{;h ;zxo{;h ;zx (Russian Federation) j?. fJ; ;zx ftu 21 rDoki
o{;h ;zx
(Republics), 49 gqPk;fBe nzub (Administrative Regions), 6 gqKs (Provinces), 10 ;tkfJ~s

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 121