Page 291 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
okiBhfse dbK dk wj~st
okiBhfse dbK dk wj~st (Importance of Political Parites)
okiBhfse dbK dk wj~st
okiBhfse dbK dk wj~st
BØN okiBhfse dbK dk wj~st
okiBhfse db gqikszso ftu f;fynk d/ ;kXB jB. fJj iBsk Bz{ ftfGzB gqeko Bkb okiBhfse f;fynk
gqdkB eod/ jB. fJj iBsk Bz{ ;kotifBe gqPBK ns/ ;wf;nktK d/ gqsh ikro{e ofjD dh f;fynk fdzd/
jB. okiBhfse db iBsk d/ ;Bw[y jo ;wf;nk d/ ftfGzB ns/ fto'Xh gfjb{nK Bz{ oyd/ jB fi; Bkb
iBsk Bz{ okiBhfse ;wf;nktK dk frnkB gqkgs j[zdk j?, T[BQK ftu okiBhfse u/sBk nkT[Adh j?, iBszso
dh ;cbsk d/ bJh fJe ;t;E ns/ u/sBPhb okiBhfse tksktoD dh io{os j?. nfijk tksktoD e/tb
okiBhfse db jh ekfJw eo ;ed/ jB. okiBhfse db gqikszso d/ io{oh s~s iBws d/ fBowkD ftu th
;jkfJe j[zd/ jB. fJj iBws dk fBowkD, gqekPB ftek; nkfd eod jB. wsdkB ns/ fBotkuB d/
;w/A T[j oki d/ BkrfoeK Bz{ okiBhfse ;jkfJsk gqdkB eod/ jB. T[BQK ftu Pk;B d/ gqsh ikro{esk T[sgzB
eod/ jB ns/ T[BQK Bz{ okiBhfse coiK dk p'X eokT[Ad/ jB.
gqikszso ftu ftfGzB fto'Xh dbK dh j'Ad fJ; bJh th io{oh j? fe ;~sko{V db dh n;cbsk d/ pknd
T[j ;~sk Bz{ ;zGkbD d/ bJh n~r/ tX ikD. pj[ws db dk Pk;B ubdk j? ns/ ftoXh db T[;dh nb'uBk
eo T[; Bz{ ;u/s eodk j?. okiBhfse db ftfGzB ;tkoEK, fjsK dk gqshfBXhst eod/ jB. iBsk fJBQK
dbK d/ wkfXnw Bkb nkgDh efmBkJhnK Bz{ ;oeko se gj[zukT[Adh j?. fJ; gqeko iBsk ns/ ;oeko
d/ ftu db eVh dk ezw eod/ jB. fJj ;oeko ns/ iBsk d/ ftu skbw/b ;Ekgs eod/ jB. fJj
sd'A jh j' ;edk j? id iBsk dh fJ~Sk ;oeko ikD/ ns/ T[;d/ w[skfpe ezw eoB dh e'fPP eo/ ns/
;oeko dh fJ~Sk Bkb iBsk nkgD/ Bz{ ntrs oy/. okiBhfse db iBsk ns/ ;oeko d/ ftu
skbw/b g{oB ;fEsh pDk e/ oyD ftu fJe eVh dk ezw eod/ jB. fJ;d/ nbktk okiBhfse dbK d/
d[nkok iBsk ;oeko T[s/ fBnzsoD oydh j?. gqikszso ftu i/ ;oeko T[s/ iBsk dk fBnzsoD Bk oj/
sK gqikszso ;cb BjhA j' ;edk. fBnzsoD Bz{ ftntjkfoe o{g d/D dk ;otT[Zsw wkfXnw okiBhfse
db jh jB.
gqikszso dh ;cbsk dh fJe gqw[Zy ftneshrs ;[szsosk dk o~fynk j?. T[;dh g{osh dk w[~y ;kXB
okiBhfse db jB. fto'Xh db Pk;B db Bz{ fBnzfsqs eo d/P Bz{ fJe db dh fBoze[P s'A pukT[Adk
j?. dbK d/ wkfXnw Bkb jh iBsk ;w[fus o{g Bkb nkgD/ fto'X dh nfGftnes eo ;edh j?. gq'Hgq'H gq'Hgq'H gq'H
bk;eh d/ PpdK ftu, “okiBhfse db d/P ftu e?A;oPkjh s'A ;kvh oZfynk eoB d/ ;otT[Zsw ;kXB
bk;eh
bk;eh
bk;eh
bk;eh
bkov pqkJh;
bkov pqkJh; B/ th fejk j? fe “e'Jh th ;[szso d/P fJ;d/ fpBK BjhA ofj ;edk j?.”
jB.” bkov pqkJh;bkov pqkJh;
bkov pqkJh;
nzs ftu, okiBhfse db gqshfBXh w{be g~Xsh d/ bJh ;otEk io{oh j?, fe;/ th gqeko dh Pk;B ftnt;Ek
feT[A Bk j't/, dbK d/ fpBK ;oeko dk uzrk ;zukbB BjhA j' ;edk j?. fJe–w[yh g~Xsh dh ;oeko j't/ iK
;z;dkswe g~Xsh dhl g{zihtkdh ftnt;Ek j't/ iK ;wkitkdh, gqikszso j't/ iK nfXBkfJeszso, ;oeko
w/fonN B/ sK dbK dh ‘g{oe ;z;Ek’ fejk j?l feT[Afe T[j nfXekohnK
w/fonN
d/ nkXko okiBhfse db jh jB. w/fonN w/fonN
w/fonN
dh u'D, ;kotifBe Bhsh d/ fBoXkoD ns/ ;oeko d/ ;zukbB ns/ fJ;dh nkb'uBk eoB ftu ;jkfJsk
gqdkB eod/ jB. dbK dh fJ; wj~stg{oB ;fEsh d/ pkti{d wkoe;tkdh ftukoeK dk efjDk j? fe
;kfwnktkd dh nt;Ek ftu Bk sK oki oj/rk ns/ Bk okiBhfse db jh. okiBhfse dbK dh j'Ad ftfGzB
torK ns/ ;tkoEK d/ ekoD jh jB. n~i d/ ;ot'fdnktkdh th dbftjhB ;oeko (Partyless Government)
dh uouk eod/ jB. gozs{ fJj ftukoXkoktK fi; nkdoP ;wkfie nt;Ek dh rZb eodhnK jB T[j g{oB
s"o s/ ekbgfBe j?. GftZy ftu i' e[M j't/, x~N s'A x~N nkX[fBe gqikszso ftu okiBhfse db gqkD–jtk
d/ ;wkB jB.

eh s[;hA ikDd/ j' okiBhfse dbK Bz{ “gqikszso dk gqkD” ns/ ;oeko dk ‘u"Ek nzr’ fejk iKdk j?.

286 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY