Page 104 - DSOC201_SOCIAL_STRUCTURE_AND_SOCIAL_CHANGE_PUNJABI

;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
BØN pqkjwDK iK okig{sK d[nkok pDkfJnk G'iB b?AdhnK jBl (iv) Uj ikshnK i' nkgDh iksh, pqkjwDK ns/
okig{sK s'A fJbktk UBK fBwB ikshnK d/ b'eK d[nkok pDkfJnk G'iB b?AdhnK jB fiBK Bz{ Uj x~N s'A x~N
nkgD/ ;so dk ;wMdhnK jBl ns/ (v) Uj ikshnK i' fe;/ d/ d[nkok th pDkfJnk frnk G'iB b?AdhnK
jB. gqzs{ j~NB (1963^75) B/ fJ; torheoD dh nkb'uBk fJ; nkXko s/ ehsh j? fe e~u/ ns/ ge/ j'J/
G'iB T[Zs/ gqshpzX nb~r nb~r brkJ/ rJ/ jB. e[M ikshnK nfijhnK jB fiBK Bz{ e~u/ G'iB d/ nkXko
T[Zs/ fJ~e ;w{j ft~u o~fynk iKdk j? gqzs{ id'A ge/ G'iB T[Zs/ gqshpzX bkr{ eoD dh r~b nkUAdh j?, fi;
d/ pko/ Uj em'o BjhA j[zdh, sK UBK Bz{ d{i/ ;w{j ft~u o~fynk iKdk j?. T[dkjoD bJh, e[M pqkjwD ikshnK,
ekxh (;pIh t/uD tkbh) ns/ e[wjko ikshnK ;w{j fJ~e ft~u nkUDrhnK, gqzs{ e[M ikshnK fit/A ebkb
(Pokp t/uD tkb/) e~u/ G'iB bJh ;w{j fJ~e ft~u ns/ ge/ G'iB bJh ;w{j fszB ft~u. fJ;/ soK jbtkJh
iksh e~u/ G'iB bJh ;w{j fJ~e ft~u ns/ ge/ G'iB bJh ;w{j uko ft~u nkJ/rhl ekfJ;E d't/A gqeko d/
gqshpzX d/ nkXko s/ ;w{j d' ft~u nkUDr/. fJBK T[dkjoDK s'A ;gPN j[zdk j? fe jo iksh d/ nkgD/ bJh
nkgD/ jh fB:w j[zd/ jB. ftfGzB ikshnK fJ~e' tor/ ;w{jK ft~u BjhA nkUAdhnK. e[M fgSb/ dPeK s'A fJj
th d/fynk ik fojk j? fe ykDgkD d/ gqshpzX em'osk s'A BjhA wzB/ ik oj/. d{i/ PpdK ft~u, iksh gqEk d/
fJ; b~SD ft~u gfotosB j[zd/ ik oj/ jB.
(;) ;wkfie Gkrhdkoh T[Zs/ Xkofwe wkBsktK dh wip{oh
(;) ;wkfie Gkrhdkoh T[Zs/ Xkofwe wkBsktK dh wip{oh (Compelling religious sanctions
(;) ;wkfie Gkrhdkoh T[Zs/ Xkofwe wkBsktK dh wip{oh
(;) ;wkfie Gkrhdkoh T[Zs/ Xkofwe wkBsktK dh wip{oh
(;) ;wkfie Gkrhdkoh T[Zs/ Xkofwe wkBsktK dh wip{oh
on social participation) ^^ ^^ ^ ;wkfie nzso feqnkebkgK T[Zs/ gqshpzX brkUD dk ekoD fJj ftPtk; j?
;ohfoe ;zgoe s'A ngft~sosk (pollution) dk ;zgq/PD j[zdk j?. fJ; gqeko d/ ftPtk;K d/ ekoD jh i' fBwB
iksh d/ b'e fBfeqPN XzfdnK ft~u b~r/ j[zd/ jB, UBK Bz{ T[Zu iksh d/ b'e nkgD/ s'A d{o jh o~yd/ jB. fJ;/
gqeko rT{ wk; ykD tkb/ nB/e fBwB iksh d/ b'e ns/ uwko, X'ph, v'w nkfd nkw s"o s/ nS{s wzB/ iKd/
jB, ns/ UBK Bz{ b'eK d[nkok nkgD/ s'A t~y jh o~fynk iKdk j?. fJ;/ gqeko T[Zu iksh ns/ w~X iksh d/
b'eK Bkb nzso feqnk bJh, nkdo^;seko bJh, d?fBe fttjko bJh ns/ Xkofwe feqnk^ebkgK Bkb ;zpzfXs
fBPfus ns/ fGzB fGzB fB:w pD/ j'J/ jB.
(j) ikshpkjoh iK nS{s T[g;so (The Out Cast substratum) ^ ^ ^ i' ikshnK fBfeqPN ns/
(j) ikshpkjoh iK nS{s T[g;so

(j) ikshpkjoh iK nS{s T[g;so
^
(j) ikshpkjoh iK nS{s T[g;so ^
(j) ikshpkjoh iK nS{s T[g;so
wfbBsk c?bkUD tkb/ g/fPnK ft~u b~rhnK j[zdhnK jB, UBK Bz{ nS{s wzfBnk iKdk j?. UBK Bz{ pkjoh ikshnK
(dbs tor), iK nB[;{fus ikshnK th fejk iKdk j?. fJBK ikshnK d/ ftP/ ft~u wzfBnk iKdk j? fe Uj
nkfonK d/ nkUD s'A gfjbK Gkos ft~u ofjD tkbhnK gqikshnK s'A ntshoD j'JhnK. pknd ft~u UBK B/
fjzd{ ;wki dhnK fBwBsw ;fEshnK Bz{ ;theko eo fbnk. fJBK ikshnK d/ w?Apo nkw s"o s/ fgzv iK
p;sh d/ pkjo ofjzd/ jB ns/ w?bk ;kc eoD tkb/, i[~shnK pDkUDk, uwVk P'XD nkfd ezwK s'A ihftek
ubkUAd/ jB. UBK Bz{ UBK y{jK s'A gkDh b?D dh nkfrnk BjhA j[zdh fiBK s'A T[Zu ikshnK d/ b'e gkDh b?Ad/
jB. UBKL Bz{ iB^;VeK, ;e{bK, wzfdoK, woxNK, j'NbK ns/ ukj dhnK d[ekBK nkfd d/ gq:'r s'A th tzfus
o~fynk iKdk j?. Uj UBK d?AsK Bz{ gq;zB eoD bJh gP{ pbh th fdzd/ jB, i' UBK d/ ihtB T[Zs/ nfXeko
o~yd/ jB. UBK dh T[g;fEsh ns/ S{jD th d{finK Bz{ d{fPs$ngft~so eo d/Dr/, nfijk wzfBnk iKdk j?.
g/Ptk ekb ft~u g{Bk Bro ft~u v'w iksh d/ b'eK Bz{ Pkw S/ ti/ s'A ;t/o/ 9 ti/ s~e Bro ft~u gqt/P dh
nkfrnk BjhA ;h, feUAfe fJj wkBsk ;h fe UBK dk goSktK th (i' fJ; ekb ft~u ;{oi v[~pD ns/ T[ZrD
ekoD bzpk j' iKdk j?) T[Zu iksh d/ b'eK Bz{ d{fPs eo ;edk j?. fJ;/ ekoD d~yD Gkos ft~u vkeNo b'e
nkgD/ P{do o'rhnK dh BpI d/yD s'A gfjbK nkgD/ j~EK Bz{ o/Pwh e~gV/ Bkb Ye fbnk eod/ ;B. fJ;/
soK, N'eoh pDkUD tkb/ “gkBw”, s'Vh d/ o[~y s'A s'Vh e~YD tkb/ fsnkB, g[fbnkB, PkBB nkfd d~yD
Gkos dhnK fBwB ikshnK d/ b'eK Bz{ T[Zu ikshnK d/ b'eK ;kjwD/ fJ~e fBPfus d{oh s~e nkUD dh nkfrnk
BjhA ;h.T[Zu iksh d/ b'eK s'A UBK Bz{ nkgDh ;fEsh d/ nB[;ko edwK dh d{oh pDk e/ o~yDh g?Adh ;h.
iksh o{VhnK (mores) B/ fJBK nS{s b'eK Bz{ ;dk nfrnkB ns/ gsB d/ jB/fonK ft~u X~fenk j? feUAfe
wkBsk d/ nB[;ko Uj nkgD/ fgSb/ iBwK d/ gkgK Bz{ G'r oj/ jB. gqzs{ toswkB ft~u fJBK ikshtkdh b'eK d[nkok
E'g/ rJ/ fBP/X pj[s x~N j' rJ/ jB. ukj/ fJj fBP/X ftXkfBe o{g Bkb jNk fd~s/ rJ/ jB ns/ fInkdkso T[Zu
ikshnK d/ fjzd{nK d[nkok ngft~sosk d/ vo Bz{ th ;wkfie o{g Bkb BjhA wzfBnk ik fojk, fco th e[M Xkofwe
feqnk^ebkgK ft~u gqshpzX ikoh j?, ukj/ d?fBe ihtB ft~u fJBK Bz{ bkr{ BjhA ehsk ik fojk.

98 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY