Page 283 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

√Ó≈‹Ù≈√Â Á∂ Óπæ÷ ÂæÂ

È؇ ˘ √◊Ó Ï‰≈™Á∂ ‘ÈÕ «Ú¡’Â∆ Ë≈«Ó’ «ÚÙÚ≈√ª Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ ‘∆ «ÏȪ ’Ó ’∆Â∂ «˜¡≈Á≈ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈
Íz≈Í ’È Á∆ ¿πÓ∆Á ’Á≈ ˛Õ
¿πÍØ’Â «ÚÚ∂⁄È≈ ÂØ∫ ¡«‹‘≈ ¡«‘√≈√ ‘πßÁ≈ ˛ «’ Ù≈«¬Á «Ú«◊¡≈È Á∆ Íz◊Â∆ ¡Â∂ √Ó∂∫ Á∂ fißfi≈Ú≈ª È≈Ò ËÓ
±Í∆ Ó‘≈È ¡‡≈«Ò’≈ «¬’ «ÁÈ ÷ÂÓ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆ ¡Â∂ ËÓ Á∆ ‘Ø∫Á ÷ÂÓ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆ Í √≈˘ «¬‘ È‘∆∫ √Ø⁄‰≈
⁄≈‘∆Á≈ ˛ «’ ÓÈπæ÷ ’∂ÚÒ ÔßÂ ⁄Ò≈¿π‰ Ú≈Ò∆ ÓÙ∆È ˛ ‹Ø ’∂ÚÒ «Ú⁄≈ Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ ‘∆ √ß⁄≈«Ò ‘πßÁ∆ ˛ Í
«¬√ Á∂ ¿πÒ‡ ÓÈπæ÷ ‚, Íz∂Ó, ÈÎÂ, ¿πÂÙ≈‘, Áπæ÷ ¡≈«Á Ì≈ÚÈ≈Úª Á≈ «¬’ Íπ¶Á≈ Ú∆ ˛Õ «¬È∑ª √Ì Ì≈ÚÈ≈Úª
Á≈ ¡Ë≈ «√Î «Ú⁄≈ ‘∆ È‘∆∫ ˛Õ ‹∂’ ËÓ Á∂ ¡Â≈«’’ Íæ÷ ˘ ‹Ø ¡≈Ëπ«È’ √Ó≈‹ «Úæ⁄ «È≈Ë≈ ˛ ¡Â∂
ËÓ «Úæ⁄ «Ú¡≈Í ¡√ß◊Â∆¡≈ ¡Â∂ ’πÍzÊ≈Úª ˘ ÷ÂÓ ’’∂ ¿π√ ˘ «¬’ ·Ø√ ¡Â∂ Â≈«’’ ¡Ë≈ ÍzÁ≈È ’∆¬∂
ª ËÓ √≈‚∂ ‹∆ÚÈ «Úæ⁄ ÚË∂∂ Ó‘æÂÚÍ»È «√æË ‘ØÚ∂◊≈Õ «¬√ Á∂ È≈Ò ‘∆ ‹∂’ √≈∂ ËÓ «¬’æ·∂ ‘Ø ‹≈‰ ¡Â∂
’∂ÚÒ «¬’ √Ó»‘ ¡Â∂ √øÍÃÁ≈«¬ Âæ’ √∆«Ó È≈ «‘ ’∂ ¿πÁ≈ «ÁzÙ‡∆’؉ ¡Í‰≈¿π‰ ª Í»≈ ÓÈπæ÷∆ √Ó≈‹ Á≈
’«Ò¡≈‰ √øÌÚ ‘Ø √’∂◊≈Õ «¬√∂ Â∑ª ËÓ Á≈ «¬‘ ÈÚª »Í ÔøÂÚ ÓÈπæ÷∆ ‹∆ÚÈ «Úæ⁄ ÂÍÁ∂ ‘ج∂ ∂«◊√Â≈È
«Úæ⁄ Óƒ‘ Á∆¡ª √πæ÷Ó¬∆ Ïπ¤≈ª È≈Ò ÍÃ≈Í Ù∆ÂÒÂ≈ Á∂ √Ó≈È «√æË ‘ØÚ∂◊≈ ¡Â∂ ËÓ Á∂ √≈‘Ó‰∂ ‘π‰ «¬’ ¸‰ΩÂ∆
˛ «’ ‹ª ª ¿π‘ ¡≈͉∂ ¡Â≈«’’ ⁄ØÒ∂ ˘ ¿πÂ≈ √π應 ¡Â∂ ÓÈπæ÷∆ ’«Ò¡≈‰ Á≈ ÈÚª ⁄ØÒ≈ Ë≈È ’È ¡Â∂
÷ÂÓ ‘؉ ˘ ÂæÂÍ «‘‰Õ

G.F ËÓ «Úæ⁄ ¡≈Ëπ«È’ ÍëÚÂ∆¡ª (Recent Trends in Religion)

‹Á «’ ËÓ »Û∆Ú≈Á∆ Íë’Â∆ Á≈ ¡Â∂ Ú√» √«ÊÂ∆ ω≈¬∆ æ÷‰ Á≈ √ÓÊ’ ˛ Í ¡≈Ëπ«È’ √Ó≈‹ Á∆
ÏÁÒÁ∆ ‘ج∆ ÁÂ◊≈Ó∆ ÍÃ√«ÊÂ∆ Á∂ ¡≈¿π‰ È≈Ò «¬‘ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ Ï⁄≈¡ È‘ƒ √«’¡≈Õ ÈÂ∆‹∂ Ú‹Ø∫ ÏÁÒ «Úæ⁄
ÈÚ∆¡ª ÍëÚÂ∆¡ª «ÁzÙ‡∆ ◊Ø⁄ ‘ج∆¡ªÕ
A. Ë≈«Ó’ ’æ‡ÛÂ≈ Á≈ ÿæ‡ ‘؉≈ (Lessening of Religious Rigidity)-ÏÁÒÁ∂ ÍÃÚ∂Ù «Úæ⁄ Ë≈«Ó’ ’æ‡ÛÂ≈ ”⁄
’Ó∆ ¡≈¬∆ ˛, «’™«’ ÈÚ∆¡ª ÍÃ√«ÊÂ∆¡ª «Úæ⁄ Ë≈«Ó’ «ÈÔÓª Á≈ Í«‘Òª «‹øÈ∆ ’·ØÂ≈ È≈Ò Í≈Ò‰ ’È≈
‘π‰ √øÌÚ È‘ƒ ˛, «¬√ Ò¬∆ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ⁄æÒ∆¡ª ¡≈ ‘∆¡ª ’π∆Â∆¡ª «Úæ⁄ ’Ó∆ ¡≈¬∆ ˛Õ ‘π‰ √Ó≈‹ «Úæ⁄
¤»¡≈-¤≈ ¡Â∂ Ì∂ÁÌ≈Ú Ú◊∆¡ª Ë≈È≈Úª «Úæ⁄ ’Ó∆ ¡≈¬∆ ˛Õ ‘∆‹Èª Á≈ «‹æÊ∂ Íä≈Úª Ú∆ Á∂÷‰≈ Ó≈Û≈ √∆,
¿πµÊ∂ ¿π‘ √Ú‹È’ Ê≈Úª ”Â∂ Ï∂Ø’-‡Ø’ ¡≈-‹≈ √’Á∂ ‘ÈÕ «¬√ Â∑ª È≈Ò Ï≈Ò-«Ú¡≈‘ ¡Â∂ √Â∆-ÍÃÊ≈ Á∆ Ú∆
√Ó≈ÍÂ∆ ‘ج∆ ˛ ¡Â∂ «ÚËÚ≈ ÍπÈ-«Ú¡≈‘ ¡Â∂ ¡øÂ-‹≈Â∆ «Ú¡≈‘ Á≈ ÍÃ⁄ÒÈ ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ
B. Ë≈«Ó’ ’Ó’ª‚ª Á≈ √Ò∆’È (Simplification of Religious Rites)-¿πÁÔØ◊∆’È ¡Â∂ È◊∆’È
Á∂ ÎÒ√»Í ÓÈπæ÷∆ ‹∆ÚÈ Á≈ ÓÙ∆È∆’È ‘Ø «◊¡≈ ˛Õ ¡«‹‘∂ «Ú¡’Â∆ ¡«‹‘∂ «Ú¡√Ê ‹∆ÚÈ «Úæ⁄ ÓÈπæ÷ ÚæÒØ∫
◊πøfiÒÁ≈ ¡Â∂ ¡‚øÏ ÌÍ» ’Ó’ª‚ª ˘ ’Á∂ «‘‰≈ √øÌÚ È‘ƒ ˛ ¡Â∂ ‘π‰ ËÓ √Ò∆’È Á∆ Íë’«¡≈
Á∂ ÁΩ ”⁄Ø∫ ◊π˜ «‘≈ ˛Õ «‹æÊ∂ «Ú¡≈‘ È≈Ò √Ïø«Ë Ë≈«Ó’ ’Ó’ª‚ª «Úæ⁄ Í«‘Òª «˜¡≈Á≈ √Óª Òæ◊Á≈ √∆,
¿πµÊ∂ ‘π‰ C-D ÿø‡∂ «Úæ⁄ ‘∆ √Ì ’πfi √øÍÈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ
C. Ë≈«Ó’ √ø’∆‰Â≈ «Úæ⁄ ’Ó∆ (Lessening of Narrowness)-Íπ≈‰∂ √Ó∂∫ «Úæ⁄ ËÓ Á∆ Íë’Â∆ Ï‘π √ø’∆‰
√∆Õ √≈∂ ¡≈͉∂ ËÓª ˘ √Ã∂Ù‡ √ÓfiÁ∂ ¡Â∂ ‘Ø ËÓª ˘ Ó≈Û∆ Ș È≈Ò Á∂÷Á∂ √ÈÕ «¬√ «ÁzÙ‡∆’؉ Á∂ ÈÂ∆‹∂ Ú‹Ø∫
’Á∂ Ú∆ ÁØ ËÓª Á≈ ¡≈Í√ «Úæ⁄ Ó∂Ò È‘ƒ ‘Ø«¬¡≈ Í ÚÂÓ≈È √Ó∂∫ «Úæ⁄ ÍÃ√«ÊÂ∆¡ª ÏÁÒ ¸æ’∆¡ª ‘È ¡Â∂ √≈∂
ËÓ ‘π‰ «¬’-Á»√∂ ˘ √Ó≈È «ÁzÙ‡∆ È≈Ò Á∂÷‰ Òæ◊∂ ‘ÈÕ «¬‘∆ ¡æ‹ Á∂ √Ó≈‹ Á∆ √Ì ÂØ∫ Ó‘≈È ¿πÍÒæÏË∆ ˛Õ
D. ÓÈπæ÷Â≈Ú≈Á∆ ËÓ Á≈ «Ú’≈√ (Development of Humanitarian Religion)-ÓÈπæ÷Â≈Ú≈Á∆ ËÓ Á∆ ’ÒÍÈ≈
√Ó≈‹Ù≈√Â Á∂ ‹ÈÓÁ≈Â≈ ¡≈◊√‡ ’≈Ó‡∂ È∂ ¡≈͉∂ “ÓÈπæ÷Â≈ Á∂ ËÓ” Á∂ ¡Ë∆È ’∆Â∆ √∆Õ ’≈Ó‡∂ Á∂ ¡Èπ√≈
Á»√«¡ª Á∆ √∂Ú≈ Ò¬∆ «˜¡≈Á≈ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ √ÓæÊ ‘؉≈ ¡Â∂ «¬√ Ò¬∆ √∆«’, ÏΩ«Ë’ ¡Â∂ ÈÀ«Â’ ¿πµÈÂ∆
’È≈ ÓÈπæ÷Â≈ Á∂ ËÓ Á≈ ¿πÁ∂Ù ˛Õ «¬‘ ËÓ «‘ø√≈‹È’ ’øÓª Á≈ Ï≈¬∆’≈‡ ’Á≈ ˛Õ ÍÃ∂Ó «¬√ Á≈ «√˪ ˛,
«ÚÚ√Ê≈ «¬√ Á≈ ¡Ë≈ ¡Â∂ ÍÃ◊Â∆ «¬√ Á≈ Ë∆‹ ˛Õ «¬√ Â∑ª Úæ÷-Úæ÷ ËÓª Á∂ ‘πøÁ∂ ‘ج∂ √≈∂ ÓÈπæ÷∆ √Ó≈‹
Ò¬∆ «¬’ √Ë≈‰ ËÓ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ Ë≈«Ó’ ÷∂Â «Úæ⁄ «¬’ Ó‘æÂÚÍ»È ’ÁÓ ˛Õ ◊ªË∆ ‹∆ È∂ Ú∆ ¡«‹‘∂ ËÓ
Á∆ ’ÒÍÈ≈ ’∆Â∆ √∆Õ
E. ËÓ Á≈ ’≈ØÏ≈∆’È (Commercialization of Religion)-¡æ‹ ËÓ ؘ∆-؇∆ Á≈ «¬’ √≈ËÈ Ï‰ «◊¡≈
˛Õ ¡æ‹ ËÓ Á∂ ·∂’∂Á≈ ͪ‚∂, Íπ‹≈∆ ‘π‰ ™È∆ «ÈÙ·≈Í»Ú’ Ë≈«Ó’ «’«¡≈Úª ˘ √øÍÈ È‘ƒ ’Ú≈™Á∂, «‹Ú∂∫

276 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY